Retinol có tác dụng gì với da mụn? Cách dùng đúng và hiệu quả nhất

Để ngăn ngừa lão hóa da, ngoài việc dưỡng ẩm và chống nắng thì bạn nên bổ sung các dưỡng chất kích thích sản sinh collagen tự nhiên. Trong đó, retinol là hoạt chất được sử dụng nhiều trong các sản phẩm chăm sóc da, đặc biệt là da mụn. Tuy nhiên, muốn retinol phát huy hiệu quả tốt nhất, bạn cần sử dụng đều đặn và đúng cách. Cùng tìm hiểu retinol và cách dùng đúng, hiệu quả nhất trong bài viết dưới đây.

I. Retinol là gì?

Retinol là một dẫn xuất tổng hợp từ vitamin A thuộc nhóm retinoid. Các chế phẩm chứa Retinol được chia thành 3 loại gồm:

Retinol (dạng alcohol)
Retinal (dạng aldehyde)
Retinoid acid (dạng acid)

Ba dạng retinol có tốc độ hấp thu và tác dụng khác nhau trên da. Retinol là hoạt chất có khả năng hấp thu chậm nhất. Mặt khác, dạng acid có tốc độ hấp thu nhanh nhất. Do đó, khi retinol vào trong da phải chuyển hóa thành retinoic acid để có hiệu quả tốt nhất.

Bên cạnh sử dụng kem dưỡng có chứa retinol, bạn có thể bổ sung retinoid từ tự nhiên bằng chế độ ăn uống. Các loại trái cây có màu vàng đỏ, trứng hay rau xanh là những thực phẩm chứa nhiều retinoid.

Các thực phẩm dinh dưỡng giàu retinol

Ngoài retinol thì nhóm retionid còn có nhiều hoạt chất tác dụng tốt trên da như: Tretinoin, Tazarotene. Đây là những hoạt chất được bác sĩ kê đơn để điều trị tình trạng mụn nặng. Do hoạt lực mạnh nên bạn cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ trước khi dùng Tretinoin và Tazarotene.

II. Vai trò của retinol với làn da

1. Trị mụn viêm

Retinol được biết đến nhiều bởi khả năng trị mụn viêm hiệu quả. Hoạt chất giúp cải thiện da mụn nhờ tác dụng ức chế lên các AP1, NF – IL – 6, giảm Thromboxan A2, là các dẫn xuất gây viêm. Retinol còn có tác dụng chống sưng và kháng khuẩn. Do đó, nếu bạn đang bị mụn như mụn trứng cá, mụn mọc, mụn đầu đen thì nên sử dụng hoạt chất này để cải thiện chúng.

Đồng thời, retinol chuyển hóa thành dạng acid có khả năng làm bong lớp vảy sừng. Từ đó, nó giúp ngăn chặn sự tích tụ của các tế bào đã chết gây bít lỗ chân lông. Ngoài ra, retinol cũng loại bỏ dầu thừa, giảm hoạt động của tuyến bã nhờn giúp da được thông thoáng, ngăn ngừa mụn tái phát.

2. Chống lão hóa

Các sản phẩm chống lão hóa và trị mụn thường tác động lên làn da bằng cách loại bỏ đi tế bào chết. Còn với retinol, các phân tử nhỏ sẽ đi sâu vào các lớp dưới da. Chúng bám vào tế bào giữa thượng bì và trung bì. Sau đó, các phân tử di chuyển vào nhân tế bào. Hoạt động chống lão hóa của retinol liên quan tới 2 thụ thể RARs (Retinol acid receptor) và RXRs (Retinol X receptor). Khi retinol gắn với receptor của nó sẽ mang lại nhiều lợi ích cho da như:

Làm tăng độ dày da.
Tăng sản sinh collagen và elastin ở lớp trung bì giúp làm đầy da.
Giảm khả năng tạo mạch máu.

Kết quả của quá trình này khiến da bạn trở nên dày, căng và trẻ hơn. Đồng thời, retinol còn giúp loại bỏ các tế bào chết và thu nhỏ lỗ chân lông.

Retinol có tác dụng chống lão hóa cho da

3. Giảm thâm nám

Retinol có tác dụng ức chế quá trình tổng hợp hắc sắc tố melanin. Nếu cơ thể sản sinh quá mức chất này sẽ có thể xuất hiện nhiều vết thâm nám trên da. Nhờ tác dụng trên mà retinol có mặt trong nhiều sản phẩm kem trị thâm nám, tàn nhang.

III. Cách sử dụng retinol chính xác và hiệu quả nhất

1. Kiểm tra mức độ nhạy cảm của da trước khi sử dụng

Trước khi sử dụng bất kỳ một sản phẩm mới nào trên da thì người dùng cần đảm bảo các thành phần trong đó không gây kích ứng da. Do đó, bạn nên test thử trước trên vùng da ở mặt sau cánh tay để biết mức độ nhạy cảm của da với retinol. Trong khi test thử, cần che phủ và tránh để phần da đó tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trong vòng 24h.

Nếu da bạn không gặp bất kỳ dấu hiệu kích ứng như mẩn đỏ, ngứa, cảm giác châm chích da thì bạn có thể yên tâm sử dụng. Trong trường hợp xảy ra kích ứng, bạn nên ngừng dùng retinol vì có thể hoạt chất có tác dụng quá mạnh không phù hợp với làn da của bạn.

2. Cách sử dụng

Thông thường, retinol thường gây khó chịu với da khô, đỏ sưng và bong tróc. Vì vậy, bạn cần tham khảo hướng dẫn của bác sĩ hoặc người có kinh nghiệm. Để làm quen với retinol, bạn nên sử dụng bắt đầu từ nồng độ thấp, sau đó tăng dần để đạt hiệu quả chống lão hóa tốt nhất. Tần suất sử dụng khoảng 3 lần/tuần để da kịp thích ứng với sản phẩm. Cách sử dụng sản phẩm chứa retinol trong chu trình chăm sóc da như sau:

Bước 1: dùng sữa rửa mặt và tẩy trang để làm sạch da mặt.
Bước 2: sử dụng toner để cân bằng da và loại bỏ bụi bẩn mà sữa rửa mặt không loại bỏ hết được.
Bước 3: thoa retinol với lượng vừa đủ khoảng 1 hạt đậu/lần. Massage nhẹ nhàng để kem thấm hoàn toàn vào da (ít nhất đợi 15 phút).
Bước 4: sử dụng kem dưỡng ẩm nếu cần thiết.

3. Lưu ý khi sử dụng

Kết cấu mỗi sản phẩm chứa retinol có thể ảnh hưởng tới công dụng của chúng. Do đó, bạn cần lựa chọn sản phẩm phù hợp với da mới đem lại hiệu quả tốt nhất:

Dạng gel: dễ hấp thu nhất và phù hợp với làn da nhạy cảm.
Dạng kem: có độ dưỡng ẩm nhiều hơn nên phù hợp với da khô.

Retinol là thành phần không ổn định khi tiếp xúc với ánh sáng, không khí. Vì vậy, người dùng cần đậy nắp hộp kem sau khi sử dụng để đảm bảo retinol không bị biến đổi.

Khi kết hợp sử dụng với các sản phẩm khác như vitamin C, BHA, AHA cần chú ý về thời gian sử dụng. Không nên sử dụng chúng đồng thời vì có thể gây ra tác dụng phụ hoặc làm giảm tác dụng của nhau. Cách sử dụng hiệu quả và an toàn nhất là dùng cách nhau khoảng 30 phút. Đồng thời, thứ tự sử dụng bắt đầu từ những chất có pH thấp trước khi sử dụng retinol.

IV. Tác dụng phụ có thể gặp khi dùng Retinol và cách hạn chế

1. Tác dụng phụ của retinol

Retinol đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt điều trị mụn trên da. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là hợp chất này hoàn toàn vô hại. Những người từng sử dụng retinol thường gặp phải một số tác dụng phụ sau:

Da bị khô và dễ kích ứng, đặc biệt trong lần đầu sử dụng.
Mẩn đỏ, ngứa da.
Bong tróc da.

Hình ảnh minh họa: Bong tróc da do sử dụng retinol

Các tác dụng phụ của retinol không quá nghiêm trọng. Những vấn đề này chỉ xuất hiện tạm thời và có thể cải thiện sau một vài tuần khi da bạn đã làm quen với sản phẩm.

Mặc dù vậy, nếu da tiếp tục bị kích ứng và có dấu hiệu trầm trọng hơn, bạn có thể cân nhắc ngừng sử dụng hoặc thay thế bằng một sản phẩm an toàn hơn.

2. Làm sao để hạn chế tác dụng phụ của Retinol?

Để hạn chế các tác dụng phụ trên da, bạn có thể làm theo một số tips nhỏ sau:

Bắt đầu sử dụng retinol với nồng độ thấp 0,2%, tăng dần đến khi da thích ứng.
Thoa kem retinol 30 phút sau khi rửa mặt để da mặt có thời gian nghỉ ngơi.
Sử dụng sản phẩm cách ngày, có thể 2 ngày/lần để da bạn quen với sản phẩm trước khi dùng đều đặn hàng ngày.
Hạn chế dùng cùng lúc nhiều sản phẩm có chứa retinol. Điều này có thể làm gia tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ do sử dụng liều lượng lớn hơn mức cho phép.
Sử dụng kem chống nắng hàng ngày để bảo vệ da. Giảm tiếp xúc với ánh sáng mặt trời do tình trạng kích ứng da có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn phơi nắng.
Sử dụng kem dưỡng ẩm do retinol có thể làm khô da.

V. Chống chỉ định, tương tác và thận trọng

1. Chống chỉ định

Bởi vì retinol có nhiều lợi ích đối với làn da nên được nhiều phụ nữ tin dùng. Tuy nhiên, không phải retinol phù hợp với tất cả mọi người. Các bác sĩ khuyến cáo không nên sử dụng retinol cho phụ nữ có thai. Retinol có thể làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi và gây sảy thai.

So với các dẫn chất retinoid mạnh như Tretinoin thì retinol ít gây tác dụng phụ hơn. Tuy nhiên, khi bạn đang có ý định dùng nó hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai trong thời gian gần thì không nên sử dụng retinol. Các bác sĩ thường khuyên bạn sử dụng biện pháp tránh thai trong quá trình sử dụng retinol.

Retinol cũng không được sử dụng trong trường hợp mắc các bệnh da liễu như chàm (eczema), bệnh da ửng đỏ (rosacea). Retinol có thể làm trầm trọng thêm bệnh do da bạn quá yếu không chịu được tác dụng mạnh của nó.

2. Tương tác

Quy trình chăm sóc da của phụ nữ thường kết hợp rất nhiều sản phẩm khác nhau. Do đó nguy cơ tương tác giữa các thành phần có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Khi sử dụng retinol, bạn cũng cần tránh các cặp tương tác sau:

2.1. Vitamin C – Retinol

Vitamin C và retinol đều có tác dụng chống oxy hóa, chống lão hóa và giảm thâm nám hiệu quả. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng sự kết hợp giữa vitamin C và retinol sẽ làm giảm tác dụng nếu bạn dùng cùng lúc. Có 3 nguyên nhân khiến 2 hoạt chất này khó kết hợp với nhau:

Retinol hoạt động ở pH = 5 – 6 gần pH sinh lý của da, trong khi vitamin C (L- Ascorbic acid) có pH <3,5.
Retinol là thành phần tan trong dầu và vitamin C tan tốt trong nước nên rất khó kết hợp.
Cả hai thành phần đều có thể gây kích ứng da, đặc biệt là vitamin C do pH thấp.

Tuy nhiên, quan điểm này không còn phù hợp nữa bởi chúng ta có thể sử dụng nhiều dẫn chất khác của vitamin C. Những hoạt chất này có pH gần với pH da và có thể tan trong dầu, do đó hoàn toàn có thể kết hợp với retinol. Bạn có thể sử dụng một số dẫn chất như: Ascorbyl glucoside pH 5- 7, Tetrahexyldecyl ascorbate (THDA), Magnesium ascorbyl phosphate (MAP).

Ngoài ra, để tăng hiệu quả và giảm tác dụng phụ thì bạn nên sử dụng vitamin C vào buổi sáng và retinol vào buổi tối. Có thể dùng cách ngày hoặc dùng vitamin C trước khi dùng retinol 30 phút.

2.2. AHA/BHA – Retinol

AHA/BHA có khả năng loại bỏ tế bào chết hiệu quả. Trong khi đó, retinol là dạng liên kết tế bào, giúp tăng sinh sợi collagen và elastin giúp da bền chắc. Vì vậy, bạn có thể kết hợp 2 thành phần này với nhau.

Tuy nhiên, cần cân nhắc thứ tự dùng và thời gian sử dụng. Cũng giống như vitamin C, AHA/BHA có độ pH thấp nên rất dễ gây kích ứng làn da. Nếu sử dụng cùng retinol có thể làm gia tăng tình trạng kích ứng do cả hai đều có tác dụng mạnh. Bạn có thể sử dụng chúng cách ngày để đảm bảo đạt hiệu quả tốt nhất, vừa an toàn đối với da.

2.3. Benzoyl Peroxide – Retinol

Với những bạn có làn da nhiều mụn, mụn viêm sưng to thì benzoyl peroxide và retinol là hai sự lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, hai hoạt chất này được khuyến cáo không nên sử dụng đồng thời. Do benzoyl peroxide có thể làm mất hoạt tính của retinol ngay tức thì.

Nếu muốn sử dụng cả hai, bạn có thể dùng benzoyl peroxide vào ban ngày và retinol vào ban đêm.

3. Thận trọng

Cháy nắng là một trong những rủi ro lớn nhất khi sử dụng retinol. Retinol có tác dụng làm bong tróc da khiến da bạn trở nên mỏng manh và dễ bắt nắng hơn. Tuy nhiên, điều này không thật sự đúng. Công dụng chính của retinol là tăng sản sinh collagen do vậy, nó làm đầy và săn chắc da hơn.

Nguyên nhân dẫn tới cháy nắng là do retinol bị phân hủy khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Khi đó, chúng bị mất tác dụng, không còn tác dụng bảo vệ khiến làn da trở nên yếu ớt, nhạy cảm hơn. Da bạn có thể xuất hiện các đốm đồi mồi, nếp nhăn nếu tiếp xúc với ánh nắng trong khi sử dụng retinol.

Để hạn chế rủi ro này, bạn hãy thoa kem chống nắng hàng ngày mỗi khi ra ngoài và dùng đồ bảo vệ để che chắn. Kem chống nắng phải có chỉ số SPF ít nhất từ 30 trở nên. Bạn nên kết hợp kem chống nắng có cơ chế vật lý và cơ chế hóa học để bảo vệ làn da một cách tốt nhất.

VI. Giới thiệu một số sản phẩm chứa retinol

1. Murad

Sản phẩm chứa retinol của Murad được rất nhiều phụ nữ tin dùng.

Công dụng chính của kem Murad là giảm nếp nhăn và cải thiện tông da. Ngoài ra, trong thành phần công thức còn chứa ceramide với vai trò làm dịu và giảm nguy cơ kích ứng da.

Ưu điểm:

Thành phần lành tính, an toàn cho da.
Phù hợp với da khô, nhăn nheo, nhiều nếp nhăn và đốm thâm.
Sản phẩm thẩm thấu nhanh, không gây nhờn dính da.

Nhược điểm: Giá thành cao.

2. Paula’s choice

Paula’s choice là một thương hiệu mỹ phẩm nổi tiếng về chăm sóc da. Retinol là một trong những hoạt chất tiêu biểu trong các sản phẩm dưỡng da của hãng. Hiện tại, có 3 sản phẩm chứa retinol đem lại hiệu quả chống lão hóa khá tốt, bao gồm

Paula’s Choice Clinical 1% Retinol Treatment: giảm nếp nhăn li ti và cải thiện tình trạng da không đều màu.
Paula’s Choice Skin Balancing Super Antioxidant Concentrate Serum: chứa 0,03% retinol, phù hợp với làn da thường hoặc da dầu.
Paula’s Choice Resist Intensive Wrinkle-Repair Retinol Serum: phù hợp với mọi loại da. Serum giúp cải thiện nếp nhăn và tông da. Đồng thời, sản phẩm cũng chứa thành phần dưỡng ẩm, cải thiện độ đàn hồi cho da.

Sản phẩm của Paula’s Choice cũng có giá khá cao, chưa phù hợp với người có thu nhập thấp.

3. Obagi

Với hàm lượng retinol 1%, kem dưỡng Obagi có công dụng chính là chống lão hóa và làm mịn da. Sản phẩm này là sự lựa chọn lý tưởng cho làn da nhăn nheo, nhiều vết sạm nám và thiếu sức sống. Ngoài retinol thì kem Obagi còn chứa vitamin C có tác dụng chống lão hóa mạnh, làm sáng da và mờ thâm nám.

Ưu điểm:

Thành phần lành tính, an toàn cho da
Ít làm khô da hơn do có chứa nhiều thành phần dưỡng ẩm như Glycerin, Sodium Hyaluronate

Nhược điểm:

Giá cao
Có thể kích ứng nhẹ, châm chích da trong lần đầu sử dụng.

Bạn nên sử dụng sản phẩm vào buổi tối do retinol dễ bị phá hủy bởi ánh sáng. Ngoài ra, dùng kem chống nắng hàng ngày giúp bảo vệ làn da và tránh các tác dụng phụ của retinol.

4. The Ordinary

Serum The Ordinary khá nổi tiếng trong cộng đồng làm đẹp. Sản phẩm này có chứa retinol tinh khiết có cấu trúc ổn định. Đây là sản phẩm ưa thích của các bạn nữ đang gặp vấn đề về mụn và những nếp nhăn li ti trên da.

Sản phẩm chứa retinol dạng thông thường có nồng độ 0,2%, 0,5%, 1%. Chúng đều là các gốc dầu nên khá nhạy cảm với làn da mỏng, yếu. Đặc biệt, chúng gây khô da hơn bình thường.

Để khắc phục nhược điểm gây khô da, hãng cho ra mắt dòng sản phẩm mới Granactive Retinoid với hàm lượng retinol cao từ 2% – 5% nhưng vẫn đem lại hiệu quả tốt như dạng retinol nồng độ thấp.

Giá của The Ordinary được cho là khá mềm chỉ từ 200.000 – 400.000 đồng/ lọ 30ml nên phù hợp với cả học sinh, sinh viên.

5. ROC

Sản phẩm chứa retinol của ROC bao gồm Roc Retinol Correxion Deep Wrinkle Serum, kem dưỡng ban đêm Night Cream, kem mắt Eye Cream. Bộ sản phẩm chứa retinol tinh khiết kết hợp với Acid hyaluronic, Zinc Gluconate.

Ưu điểm:

Giảm mụn, thâm nám, chống lão hóa tốt.
Kiểm soát bã nhờn, tái tạo da, cải thiện màu da.
Kem thẩm thấu nhanh, không gây bóng nhờn trên da

Nhược điểm:

Có thể gây kích ứng da trong lần đầu sử dụng.
Chưa được bán rộng rãi tại Việt Nam.

6. Bielenda

Dòng sản phẩm Bielenda Retinol gồm 2 loại serum chính:

Mezo Serum Retinol Skin Clinic Professional (màu tím): chứa 5% retinyl palmitate (dạng ester của retinol, tác dụng yếu hơn). Đây là serum dạng đầu nên khó thấm hoàn toàn vào da. Khi bôi lên da sẽ hơi bóng, vì vậy phù hợp với những bạn da thường – khô.
Neuro Serum Retinol Advanced Moisturizing (màu đỏ): chứa 3,5% retinol, mạnh hơn Mezo Serum. Serum kết hợp thêm ceramide và panthenol giúp giảm kích ứng da. Khả năng thấm tốt, phù hợp với mọi loại da, kể cả da dầu mụn.

Ưu điểm: Giá thành rẻ, đạt hiệu quả tốt và ít kích ứng da.

Nhược điểm: Có chứa hương liệu.

7. A313

Retinol A313 bao gồm các este của vitamin A: Retinyl Acetate, Retinyl Propionate, Retinyl Palmitate. Tác dụng của chúng yếu hơn retinol tinh khiết. Tuy nhiên, các hoạt chất này lại ít gây kích ứng, bong tróc da. Ngoài ra, kem A313 còn có PEG, Polysorbate 80 giúp giữ ẩm, làm mềm da.

Ưu điểm:

Sản phẩm rẻ chỉ khoảng 300.000 đồng/tuýp 50g.
Phù hợp với những bạn mới tập dùng.
Ít gây khô da do sản phẩm thiên về dưỡng ẩm nhiều hơn.

Nhược điểm: Hàm lượng retinol thấp nên chỉ phù hợp với da ít mụn.

VII. Kết luận

Retinol có tác dụng tích cực đối với làn da bị lão hóa và da mun. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng đúng cách và đều đặn trong thời gian dài mới cho hiệu quả tốt nhất. Nếu bạn có thắc mắc liên quan tới sử dụng retinol, hãy gọi tới số Hotline: 19009482 để được đội ngũ dược sĩ của chúng tôi tư vấn và giải đáp.

Theo viendalieu.com.vn tổng hợp.