Bí quyết chăm sóc vết loét vùng cùng cụt cho người nằm lâu

Loét do tì đè phát triển nhiều nhất ở vùng xương cùng cụt. Mặc dù có nhiều tiến bộ trong y học nhưng điều trị loét do tì đè vẫn rất khó khăn, cần sự kết hợp của nhiều chuyên khoa. Vì vậy, để chăm sóc vết loét vùng cùng cụt hiệu quả, bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ các bước theo hướng dẫn.

I. Nguyên tắc chung khi chăm sóc vết loét xương vùng cùng cụt

1. Xác đinh mức độ loét tỳ đè. Cũng như các vết loét khác, vết loét xương vùng cùng cụt cũng trải qua 4 giai đoạn sau:

• Giai đoạn 1: Vùng da bị tì đè nổi lên vết rộp màu hồng và da còn nguyên vẹn. Khi sờ vào vùng da này người chăm sóc có cảm giác khác với vùng da xung quanh: săn chắc hơn hoặc mềm hơn, ấm hơn hoặc mát hơn.Nếu hỏi bệnh nhân mà cảm thấy đau thì đó là dấu hiệu báo trước của loét tì đè
• Giai đoạn 2: Vùng da tổn thương bị mất đi lớp da bên ngoài và sưng đỏ, xuất hiện nhiều mụn nước. Các vết loét nông, khô, phồng rộp nhưng chưa bị hoại tử.
• Giai đoạn 3: Các tổ chức dưới da bị tổn thương. Mô mỡ dưới da bị lộ và có thể nhìn thấy. Có một số mô đã hoại tử ở đáy vết loét.
• Giai đoạn 4: Là vết tì đè nặng nhất, vùng bị tì đè mất toàn bộ lớp mô da dưới da, làm lộ rõ cơ, xương, hay gân cơ và dây chằng, tổ chức hoại tử màu vàng đục hay khô đen và có thể xuất hiện đường hầm hay lỗ rò.

Các giai đoạn loét vùng xương cùng cụt

2. Vết loét giai đoạn 1 và 2 có thể chăm sóc lành, giai đoạn 3 và 4 bắt buộc phải can thiệp bằng phẫu thuật.

3. Người chăm sóc phải xoa bóp cho người bệnh ít nhất 3 – 4 lần/ mỗi ngày, chú ý nhất vùng da dễ bị loét ( là vùng da bị tì đè). Nếu vùng da này có dấu hiệu bị phồng, cứng, cần cố gắng không để nốt phồng vỡ đề phòng nhiễm trùng.

4. Luôn phải kết hợp điều trị toàn thân với điều trị tại chỗ: Bên cạnh việc chăm sóc tốt vết loét, bệnh nhân cần được chăm sóc tốt về dinh dưỡng, đảm bảo calories, protein 1 – 2g / kg / ngày, các vitamin, điện giải, chăm sóc các ổ nhiễm trùng ở những vị trí khác trên thân thể, đảm bảo không thiếu máu, giảm đau, vệ sinh sạch sẽ ổ loét và mô xung quanh, các nguồn lây nhiễm, chăm sóc tiêu tiểu không tự chủ, vệ sinh hàng ngày,…

5. Giảm áp lực tì đè lên vùng đang bị loét bằng cách: Thay đổi tư thế bệnh nhân mỗi 2 giờ. Giúp bệnh nhân vận động chủ động hoặc bị động. Tận dụng tối đa các công cụ hỗ trợ như giường, ghế đặc biệt để giảm áp lực tì đè.

Thay đổi tư thế bệnh nhân 2 giờ mỗi lần

6. Chăm sóc tại chỗ nhằm loại bỏ ngay tổ chức mủ, tổ chức hoại tử, tạo điều kiện cho quá trình liền sẹo tự nhiên được xảy ra: Dùng các dung dịch có enzyme làm tan collagen và mô hoại tử, dung dịch povidone iodine pha loãng, acetic acid 0,5%, Natri clorid 0,9%, dung dịch sát khuẩn Dizigone để rửa vết loét.

7. Thoa kem dưỡng ẩm như Kem Dizigone Nano Bạc, kem vaseline, kem lanolin…để giúp dưỡng ẩm, dịu da, kích thích tái tạo tế bào da mới.

8. Phải dùng kháng sinh khi vết loét có dấu hiệu nhiễm trùng, theo hướng dẫn của bác sĩ.

9. Đối với các vết loét giai đoạn nặng, bị họa tử, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện điều trị để loại bỏ tổ chức hoại tử và đóng kín vết loét nếu có thể.

➤ Xem thêm: Phác đồ điều trị loét tỳ đè của chuyên gia y tế

II. Các bước chăm sóc vết loét vùng xương cùng cụt

Chăm sóc vết loét xương vùng cụt phụ thuộc vào độ sâu của vết loét. Nói chung, các bước làm sạch và băng bó vết thương bao gồm những việc sau:

Bước 1: Vệ sinh vết loét xương cùng cụt

• Dùng gạc thấm nước muối sinh lý 0,9% lau sạch dịch mủ và mô chết ở vết loét.
• Nếu vết loét đã ăn sâu, dịch mủ viêm chảy ra nhiều, có mùi hôi thối, bệnh nhân cần được các nhân viên y tế chăm sóc, vì vết loét đã phát triển qua giai đoạn nặng.

Bước 2: Làm sạch vết loét xương cùng cụt bằng dung dịch sát khuẩn

• Sát khuẩn sẽ giúp vết loét không nhiễm trùng, giảm thiểu nguy cơ tổn thương ăn sâu và lan rộng, khử mùi khó chịu tại vết loét. Khi đó, quá trình lành thương có thể diễn ra nhanh hơn.
• Căn cứ vào tình trạng vết loét, lựa chọn dung dịch sát khuẩn phù hợp. Vì nhiều sản phẩm sát khuẩn (cồn, oxy già…) có tác động rất mạnh, có thể gây xót và tổn thương mô, khiến vết loét chậm lành, thậm chí bị tổn thương hơn. Ví dụ với Povidon iod 10%, bạn cần pha thêm theo tỉ lệ 1/10 khi dùng. Hoặc bạn có thể sử dụng các dung dịch sát khuẩn ion dịu nhẹ như Dizigone

Bước 3: Thoa kem dưỡng ẩm

• Kem dưỡng ẩm có tác dụng giúp da kháng khuẩn, ngăn ngừa viêm, dưỡng ẩm, dịu da, kích thích tái tạo tế bào da mới, ngăn ngừa sẹo hiệu quả.
• Một số loại kem dưỡng ẩm phù hợp cho vết loét xương cùng cụt như Kem Dizigone Nano Bạc, kem vaseline, kem lanolin…

Bước 4: Băng vết loét xương cùng cụt

• Với vết loét nhẹ hoặc đã khô se thì bước này không cần thiết phải làm. Giữ thông thoáng  vết loét chođể quá trình hồi phục diễn ra tự nhiên và nhanh chóng hơn.
• Với các vết loét rộng, cần băng bó bằng băng hydrocoloid hoặc gạc mỡ để giúp vết loét nhanh lành hơn, không bị ảnh hưởng bởi va chạm, cọ xát.
• Không băng quá chặt vì sẽ ảnh hưởng tới lưu thông máu, gây đau đớn cho người bệnh.
• Thay băng ít nhất 1 lần/ngày để đảm bảo vệ sinh và theo dõi tiến triển vết loét.

III. Những lưu ý quan trọng khi chăm sóc vết loét xương cùng cụt 

• Với tình trạng diễn biến nhanh của vết loét xương cùng cụt, tại vị trí không dễ quan sát và lại dễ bị ảnh hưởng bởi độ ẩm và vệ sinh, cũng như các nếp gấp quần áo, ma sát, việc chăm sóc vết loét vùng cùng cụt cần sát sao và kịp thời, với các dụng cụ được khử trùng kĩ càng tránh nhiễm khuẩn.
• Thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Khi có dấu hiệu nhiễm trùng nặng hơn, cần tới bệnh viện kiểm tra lại ngay.
• Không tự ý rắc kháng sinh vào vết loét hoặc đắp lá theo kinh nghiệm dân gian. Cách này có thể tạo các ổ loét sâu dưới da trong khi bề mặt vết thương vẫn khô.

Không tự ý rắc kháng sinh hoặc đắp lá vào vết loét

• Tránh tối đa việc tì đè vào vết thương bằng cách kê cao chân, xoay trở người bệnh thường xuyên. Một cách đơn giản là dùng găng tay y tế mua tại hiệu thuốc, bơm đầy nước và buộc chặt, sau đó đặt dưới vùng xương cùng cụt, giúp giảm áp lực rất tốt cho vùng này.
• Với vết thương hở, khâu sát khuẩn là cực kì quan trọng trong suốt các bước chăm sóc, tạo điều kiện cho quá trình làm lành vết thương. Nên một lưu ý quan trọng là cần chọn dung dịch sát khuẩn phù hợp, tránh hậu quả xấu, có thể còn làm vết thương nặng hơn, khó lành. 

Các loại dung dịch sát khuẩn KHÔNG NÊN sử dụng cho vết xương cùng cụt:

Cồn, oxy già đều gây khô, xót da và làm tổn thương mô hạt, làm chậm quá trình lành da tự nhiên

★ Cồn là dung dịch sát khuẩn thông dụng nhất, rẻ tiền, dễ kiếm, khả năng sát khuẩn nhanh và mạnh. Nhưng hạn chế của cồn là gây khô, xót da cho bệnh nhân, thậm chí còn gây tổn thương mô hạt, làm chậm quá trình lành da tự nhiên. Vì thế cồn được khuyến cáo tuyệt đối không dùng cho vết loét hở ngoài da.

★ Oxy già là dung dịch sát khuẩn dựa trên chất oxy hoá mạnh là H2O2. Ưu điểm lớn nhất của oxy già là khả năng sát khuẩn nhanh và mạnh, trên rất nhiều chủng vi sinh vật gây bệnh thường gặp. Nhưng cũng như cồn, oxy già gây đau, xót da và làm tổn thương mô hạt, có thể làm chậm quá trình tự lành vết thương tự nhiên của cơ thể nên cũng không được chọn cho vết loét hở.

Các loại dung dịch sát khuẩn CÓ THỂ sử dụng cho vết xương cùng cụt:

Bạn cần pha loãng Povidone 10% tỉ lệ 1/10 khi dùng sát khuẩn vết loét

★ Povidone 10% có thể dùng được cho hầu hết mọi loại tổn thương ngoài da như vết thương hở, vết bỏng, vết loét, vết mổ, … và cả dụng cụ phẫu thuật. Mặc dù Povidone có khả năng sát khuẩn mạnh, nhưng vẫn an toàn và không làm tổn thương mô hạt, nhưng bạn cần pha loãng tỉ lệ 1/10 khi dùng để sát khuẩn vết loét.

Nhược điểm của povidone iodine là tác dụng chậm và không kéo dài, nhất là do màu iodine đặc trưng, sản phẩm này nhuộm màu da, gây khó khăn để quan sát tiến triển vết loét. Sử dụng lâu dài, sản phẩm này còn có thể hấp thụ vào cơ thể, gây tác hại với người dùng.

★ Chlorhexidine có phổ diệt khuẩn rộng, thời gian tác dụng nhanh. Dùng được với vết loét ngoài da, Chlorhexidine cho hiệu quả kéo dài, giúp hạn chế số lần sử dụng hàng ngày.

Tuy nhiên sản phẩm này chưa khắc phục được nhược điểm cố hữu của những dung dịch sát khuẩn khác, là gây tổn thương mô hạt, cản trở quá trình lành thương bình thường của cơ thể. Thêm nữa, Chlorhexidine còn có thể gây kích ứng, phát ban, ngứa rát trên da người bệnh. 

Bộ sản phẩm kháng khuẩn chuyên dụng cho vết loét do tỳ đè ở bệnh nhân nằm liệt

Trong các sản phẩm hỗ trợ chăm sóc vết thương, vết loét tỳ đè ở bệnh nhân nằm liệt hiện nay, bộ sản phẩm Dizigone đang được các chuyên gia y tế và người dùng đánh giá cao nhất về hiệu quả và an toàn.

Dizigone đáp ứng các tiêu chí của một dung dịch kháng khuẩn lý tưởng khiến cho vết loét nhanh khô, mau lành gấp 3 lần.

• Dizigone – Dung dịch kháng khuẩn phổ rộng: tiêu diệt được 100% mầm bệnh bao gồm cả vi khuẩn, nấm chỉ trong 30 giây 
• Sát khuẩn nhanh, hiệu quả trong thời gian ngắn
• An toàn, không gây độc cho tế bào
• Không gây đau, xót khi sử dụng (không như cồn và oxy già)
• Kích thích vết thương lành một cách tự nhiên

Dizigone là dung dịch duy nhất có khả năng loại bỏ màng biofilm – yếu tố quan trọng khiến vết loét chậm lành. Nhờ vậy, sử dụng Dizigone.giúp vết loét lành nhanh gấp 3 lần so với khi sử dụng sản phẩm khác.

Dizigone – Điểm khác biệt có khả năng đem lại hiệu quả vượt trội

Công nghệ độc đáo

Dizigone tạo nên sự khác biệt với các dung dịch sát khuẩn thông thường khác. Bằng cách sử dụng công nghệ kháng khuẩn ion EMWE từ châu Âu. Dizigone chứa các thành phần có tính oxy hóa mạnh, điển hình là HClO, ClO-, HO*… Các thành phần này tương tự như thành phần đại thực bào tiết ra để tiêu diệt.hàng tỷ mầm bệnh mỗi giây, bảo vệ cơ thể luôn khỏe mạnh. Do đó, Dizigone mang lại hiệu quả tiêu diệt mầm bệnh,.kháng khuẩn nhanh, mạnh, hiệu quả và an toàn với cơ thể.

Được kiểm chứng bởi các cơ quan uy tín: 

• Dizigone được cấp phép lưu hành bởi Sở y tế
• Dizigone được đánh giá khả năng tiêu diệt 100% vi khuẩn, nấm trong 30 giây.– nghiên cứu thực hiện tại Trung tâm Quatest 1 – Bộ khoa học công nghệ
• Dizigone được kiểm chứng về độ an toàn – tại trung tâm dược lý – Trường ĐH Y Hà Nội.

Hiệu quả và độ an toàn của Dizigone đã được kiểm chứng

Dung dịch kháng khuẩn Dizigone và kem Dizigone Nano Bạc – Bộ đôi vàng trong việc chăm sóc vết loét 

Kem bôi kháng khuẩn Dizigone Nano bạc.chứa các thành như: Nano Bạc,.D-panthenol,.chiết xuất lô hội, chiết xuất cúc La Mã và tinh dầu Tràm trà. Nếu như dung dịch Dizigone giúp vết thương sạch hoàn toàn mầm bệnh thì lớp kem.Dizigone sẽ giúp kéo dài thời gian bảo vệ vết thương. Không chỉ vậy, kem còn đồng thời dưỡng ẩm, chống viêm,.tái tạo tế bào da mới và hạn chế sẹo tại vết loét.

Cơ chế tác dụng của bộ đôi Dizigone – Dizigone Nano Bạc

IV. Cách phòng ngừa loét xương cùng cụt

Với tình trạng dễ tổn thương và khó xử lý, sẽ là tốt nhất khi bệnh này có thể được phòng tránh sớm, bằng cách thực hiện những biện pháp phòng ngừa sau:

Tránh bị tì đè: trải thẳng, phẳng ga trải giường và quần áo vùng xương cùng cụt. Dùng nệm dày và các loại nệm nước, nệm hơi để giảm áp lực. Chêm độn thêm vùng xương cùng cụt bằng vòng gòn, vòng hơi cao su và xoay trở thường xuyên nếu bệnh nhân không tự cử động.

Giữ vệ sinh sạch sẽ khô ráo: Thay quần áo, vải trải giường mỗi khi ẩm ướt. Chú ý đến tiểu, đại tiện của người bệnh, không để dây bẩn ra các vùng xung quanh. Vệ sinh sạch sẽ và giữ khô ráo.

Kích thích, tăng tuần hoàn tại chỗ: Massage vùng da bị đè cấn 3-4 lần mỗi ngày. Tập vận động thụ động, chủ động cho bệnh nhân. Có thể can thiệp thêm bằng đèn chiếu, …

Phòng ngừa tổn thương da: Di chuyển và xoay trở những người bệnh bất động một cách cẩn thận để ngăn ngừa tổn thương cho da do va chạm…

Dinh dưỡng: cung cấp đầy đủ dinh dưỡng: đặc biệt là chất đạm và vitamin A, C

Quản lý ổ nhiễm khuẩn: phòng ngừa và điều trị triệt để các ổ nhiễm khuẩn trên cơ thể như trên đường hô hấp để ngừa viêm phổi, đường tiết niệu, tiêu hoá,…

Việc chăm sóc vết loét vùng xương cùng cụt đòi hỏi chúng ta cần tuân thủ đúng các nguyên tắc chung khi chăm sóc, lựa chọn dung dịch kháng khuẩn và giữ ẩm thích hợp cũng như chăm sóc bệnh nhân đúng cách. Nếu thực hiện được đúng cách những hướng dẫn trên, việc chăm sóc người thân của bạn sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều lần. Để được tư vấn và giải đáp thắc mắc thêm về cách chăm sóc vết loét vùng cùng cụt, vui lòng liên hệ HOTLINE 19009482.

➤  Xem chi tiết: 10 điều cần làm để phòng ngừa loét tỳ đè cho người nằm lâu

Theo Viendalieu.com.vn tổng hợp