Lở loét da là tình trạng bệnh phổ biến gặp ở những bệnh nhân nằm lâu ngày, tỳ đè quá lâu ở một vị trí. Lở loét da gây cảm giác đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Nếu không điều trị kịp thời, vết loét sẽ dễ bị bội nhiễm, khi khỏi sẽ để lại sẹo thâm, sẹo lõm. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ tới các bạn bí quyết trị lở loét da vừa mau lành, vừa không để lại sẹo.
Mục lục
I. Nguyên nhân khiến da bị lở loét
Có rất nhiều yếu tố dẫn đến việc hình thành vết loét. Từ một tổn thương rất nhỏ, nếu không phát hiện sớm và chữa trị đúng cách thì vết thương sẽ bị nhiễm trùng, lở loét lan rộng, gây đau đớn, khó chịu. Các nguyên nhân gây ra lở loét có thể kể đến như:
- Áp lực tỳ đè quá lâu do nằm liệt lâu ngày, bệnh nhân hôn mê sau chấn thương, phẫu thuật…
- Cung cấp thiếu chất dinh dưỡng làm cho các lớp cơ, mỡ dưới da mỏng đi. Khi đó da sẽ dễ bị loét.
- Mắc các bệnh lý mạn tính, điển hình là đái tháo đường.
- Lười vận động, tập thể dục thể thao.
- Vệ sinh da không sạch sẽ, chưa loại bỏ hết vi khuẩn có hại
- Độ ẩm của da cao là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật có hại.
Ngoài ra, từ một vết loét nhỏ có thể trở nên nặng thêm nếu:
- Chăm sóc vết loét không đúng cách: sử dụng các sản phẩm sát khuẩn gây kích ứng, chậm lành vết thương, rắc thuốc kháng sinh
- Môi trường sống không khô thoáng, tạo điều kiện cho vi sinh vật gây hại phát triển. Chính điều đó làm gia tăng tính trạng bội nhiễm vi khuẩn tại ổ loét.
➤ Xem thêm: Bị loét da nên ăn gì, kiêng gì cho mau lành?
II. Nguyên tắc chăm sóc vết lở loét da
Khi hiểu rõ về nguyên nhân gây loét tỳ đè, chúng ta cũng rút ra được những nguyên tắc cơ bản để chăm sóc loét hiệu quả:
1. Giảm áp lực tỳ đè tại vết loét
- Thay đổi tư thế đối với những bệnh nhân nằm lâu, 2 giờ/lần.
- Đặt bệnh nhân nằm đầu cao khoảng 30 độ.
- Sử dụng giường, ghế đẩy trợ giúp đặc biệt nhằm duy trì áp lực tỳ đè <32 mmHg.
2. Nâng đỡ thể trạng
- Tập vận động nhẹ nhàng cho người bệnh
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: protein, vitamin, khoáng và các yếu tố vi lượng,…
- Tăng cường lưu thông máu đến vùng da bị tỳ đè: mát xa, xoa bóp nhẹ nhàng cho người bệnh.
3. Vệ sinh vết loét bằng dung dịch kháng khuẩn
Đây là bước quan trọng nhất trong quá trình chăm sóc và điều trị vết loét. Dung dịch kháng khuẩn sẽ giúp tiêu diệt các vi sinh vật tại ổ loét. Khi được đảm bảo sạch sẽ, không viêm, nhiễm trùng, vết loét sẽ được kiểm soát để không loét thêm, giảm chảy mủ, dịch và dần co lại.
Để đạt hiệu quả tối ưu, dung dịch kháng khuẩn dùng vệ sinh vết loét phải đạt được các tiêu chí:
- Khả năng kháng khuẩn mạnh
- Không gây xót, kích ứng, an toàn cho da
- Không làm tổn thương mô hạt, cản trở quá trình hồi phục tự nhiên.
4. Điều trị nâng cao
Song song với việc vệ sinh vết thương, trong trường hợp vết loét ở mức độ nặng hơn cần sử dụng thêm các phác đồ điều trị như:
- Các thuốc chống viêm nhóm NSAIDs, steroid,…
- Các thuốc kháng sinh đường uống hoặc bôi: sulfadiazine
- Các can thiệp ngoại khoa nếu việc sử dụng thuốc không hiệu quả: cắt lọc vết loét, phá bỏ đường hầm,…
➤ Xem bài viết: 8 Sai lầm thường gặp khiến vết loét lâu lành
III. Bốn bước xử lý vết loét tại nhà hiệu quả
1. Bước 1: Làm sạch sơ bộ vết loét
Ban đầu, các vết loét sẽ tồn tại nhiều bụi bẩn, mảnh da chết, dịch rỉ viêm. Cần làm sạch sơ bộ trước khi sử dụng các dung dịch sát khuẩn. Đối với các vết loét ở mức độ nhẹ, mọi người có thể làm sạch sơ bộ tại nhà bằng cách:
- Dùng nhíp (hơ qua lửa, để nguội) để gắp bỏ mảnh da chết, di vật tại vết loét.
- Dùng nước muối sinh lý để lau, rửa vết thương.
Lưu ý: Với các vết loét nặng, có mùi xuất hiện hoại tử, bệnh nhân tuyệt đối không được áp dụng phương pháp trên. Cần đến cơ sở y tế để xư lý vết loét một cách an toàn, tránh nhiễm khuẩn.
2. Bước 2: Vệ sinh vết loét bằng dung dịch kháng khuẩn chuyên dụng
Đây là bước vô cùng quan trọng, sử dụng trong tất cả các trường hợp bệnh nhân bị loét da. Vết loét chỉ có thể nhanh lành nếu không bị nhiễm khuẩn. Bên cạnh đó, nếu việc sát khuẩn không đúng cách, vi khuẩn còn xâm nhập vào tuần hoàn chung, gây nhiều biến chứng nguy hiểm: nhiễm trùng máu, viêm cầu thận cấp,…Các vết loét nên được vệ sinh nhiều lần mỗi ngày để đảm bảo vết loét luôn được sạch khuẩn. Một số dung dịch sát khuẩn được đánh giá là hiệu quả nhất cho vết loét: Dizigone, povidon iod, chlorhexidine,…
Cách vệ sinh vết loét bằng dung dịch kháng khuẩn:
- Thấm dung dịch ra bông/gạc để lau vết loét 3-4 lần/ngày
- Lau dung dịch lên vết loét trong tối thiểu 30 giây, không cần rửa lại bằng nước
3. Bước 3: Dưỡng ẩm vết loét
Dưỡng ẩm vết loét nhằm thúc đẩy nhanh quá trình lành vết loét. Một số sản phẩm dưỡng ẩm như Dizigone Nano Bạc còn có khả năng sát khuẩn. Nhờ đó, hiệu quả sát khuẩn được kéo dài, giảm bớt số lần vệ sinh vết loét.
Lưu ý: Các sản phẩm dưỡng ẩm giúp duy trì độ ẩm cho vết loét nên chỉ sử dụng khi vết loét khô se hẳn, không còn dịch rỉ viêm. Các vết loét nặng sẽ khô se từ ngoài vào trong nên người chăm bệnh cần chú ý theo dõi để thoa kem ở những vùng da đã khô hẳn.
4. Bước 4: Băng vết loét
Cần băng bó vết loét để:
- Ngăn cản các yếu tố ngoài môi trường: bụi bẩn, vi khuẩn,…
- Hạn chế sự tiếp xúc, cọ xát của vết loét với đồ đạc xung quanh.
Lưu ý: không được băng quá chặt, tránh gây đau nhức và tạo điều kiện cho vi khuẩn kị khí phát triển. Băng gạc phải đảm bảo vô khuẩn, thay sau mỗi lần vệ sinh vết loét.
IV. Những điều cần tránh khi chăm sóc vết loét tại nhà.
- Vệ sinh vết loét bằng các phương pháp dân gian: lá trầu không, lá trà xanh,…Các phương pháp này chưa được khoa học chứng minh về tính an toàn, sử dụng trên các vết loét có thể làm nặng thêm tình trạng vết loét.
- Sử dụng các sản phẩm vệ sinh không hiệu quả, an toàn. Một số sản phẩm kháng khuẩn như: nước oxy già, cồn y tế, betadine có hiệu lực thấp động thời còn gây kích ứng, tổn thương tế bào hạt, chậm lành vết thương. Không nên sử dụng vết những vết loét nặng.
- Tự ý rắc thuốc kháng sinh lên vết thương: Đây là hành vi không tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Việc dùng sai cách này không những không cải thiện được tình trạng loét mà còn tăng nguy cơ bội nhiễm do vi khuẩn kháng thuốc.
Những thông tin trên hi vọng sẽ giúp ích được các bạn trong quá trình xử lý các vết lở loét một cách an toàn – hiệu quả. Bản thân người bệnh hoặc người nhà thường xuyên theo dõi, kiểm tra để phát hiện và điều trị kịp thời các vết loét. Mọi câu hỏi của các bạn xin liên hệ tới số HOTLINE 19009482 để được chúng tôi tư vấn và giải đáp.
Các vết loét tỳ đè cải thiện nhanh chóng sau khi được tư vấn chăm sóc bởi các chuyên gia của Viện da liễu
➤ Xem thêm: Bị loét da bôi thuốc gì nhanh khỏi?
Theo Viendalieu.com.vn tổng hợp