Acid azelaic: Bí kíp trị mụn, mờ thâm, làm sáng da hiệu quả bạn cần biết

Acid azelaic là một trong những hoạt chất hỗ trợ đắc lực trong việc điều trị mụn và làm sáng da. Đây là thành phần thường được khuyên dùng cho các trường hợp mụn viêm, mụn trứng cá thay thế cho Tretinoin. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ đặc điểm và tác dụng của acid azelaic đối với làn da. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về acid azelaic, giúp bạn sử dụng đúng cách và hiệu quả nhất.

I. Acid azelaic là gì?

Acid azelaic là một acid dicarboxylic có nguồn gốc tự nhiên. Hoạt chất này được tìm thấy trong nhiều loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch.

Acid azelaic có mặt trong nhiều sản phẩm trị mụn nhờ đặc tính kháng khuẩn, chống viêm. Không những thế, hoạt chất này còn có tác dụng cải thiện vấn đề liên quan đến sắc tố da như: thâm nám, tàn nhang, bệnh da ửng đỏ (rosacea).

Hiện nay, các chế phẩm chứa acid azelaic được bào chế chủ yếu dưới dạng kem và dạng gel. Các sản phẩm không kê đơn thường chứa nồng độ acid azelaic khoảng 5 – 10%. Trong trường hợp dùng theo đơn của bác sĩ thì nồng độ hoạt chất cao, ở mức 15 – 20%.

II. Vai trò của acid azelaic trong điều trị mụn

1. Điều trị mụn viêm do nhiễm khuẩn

Acid azelaic điều trị mụn viêm do nhiễm khuẩn

Nhờ đặc tính kháng khuẩn và chống viêm nên acid azelaic hiệu quả trong điều trị các loại mụn viêm, đặc biệt là mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình. Những vai trò quan trọng của acid azelaic trong điều trị mụn bao gồm:

Làm sạch vi khuẩn ở lỗ chân lông gây nổi mụn.
Giảm sưng viêm, làm dịu nốt mụn và hạn chế kích ứng da.
Kích thích quá trình tái tạo da, hạn chế hình thành sẹo rỗ trên mặt.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, việc sử dụng acid azelaic 20% cho hiệu quả trị mụn tương đương tretinoin 0,05%. So với tretinoin thì hoạt chất này an toàn hơn cho da nhạy cảm do tác dụng làm dịu da và ít gây kích ứng hơn.

2. Làm mờ vết thâm sẹo do mụn

Sau khi nhân mụn được loại bỏ thì vết mụn có thể bị thâm và hình thành sẹo nếu không được chăm sóc. Acid azelaic có thể giải quyết vấn đề này nhờ khả năng ức chế tổng hợp melanin. Từ đó, nó giúp làm mờ vết thâm và thúc đẩy quá trình tái tạo da. Vì vậy, bạn có thể sử dụng acid azelaic để làm sáng da ở những vùng da loang lổ hoặc vết nám, tàn nhang,… Hiệu quả làm sáng da của acid azelaic 20% tương đương với hydroquinone 2 – 4%. Đây là một chất là trắng da phổ biến nhưng có nhiều tác dụng phụ.

3. Giảm mụn đầu đen, mụn ẩn

Acid azelaic còn có tác dụng tẩy tế bào chết tự nhiên. So với các thành phần trị mụn như benzoyl peroxide và acid salicylic thì acid azelaic dịu nhẹ và ít gây khô da hơn. Đối với da, acid azelaic giúp ngăn chặn các lớp tế bào chết, bụi bẩn tích tụ và hạn chế hoạt động tiết dầu của da. Vì vậy, hoạt chất này có hạn chế khả năng hình thành mụn đầu đen, mụn đầu trắng. Đồng thời, nó ngăn ngừa mụn ẩn xuất hiện bên trong da.

III. Cách sử dụng acid azelaic chính xác và hiệu quả nhất

1. Cách sử dụng

Trong tất cả các loại sản phẩm có chứa acid azelaic thường có hướng dẫn sử dụng cơ bản sau:

Bước 1: làm sạch vùng da cần bôi bằng nước ấm hoặc sữa rửa mặt dịu nhẹ, có pH trung tính, ít bọt.
Bước 2: thoa một lớp kem/gel mỏng và massage nhẹ nhàng vùng da mụn.
Bước 3: để da mặt khô tự nhiên trong vòng 10 – 15 phút sau đó mới tiếp tục các bước chăm sóc da khác.

Acid azelaic sẽ phát huy tác dụng tốt nhất sau khi sử dụng toner. Nhưng nến da bạn quá nhạy cảm thì có thể sử dụng chất này ở bước cuối cùng sau kem dưỡng. Một cách khác để giảm châm chích da là kết hợp acid azelaic với kem dưỡng ẩm. Cách làm này sẽ giúp làm dịu da nhanh chóng, giảm tình trạng khô da.

2. Liều dùng và thời gian sử dụng

Acid azelaic sẽ có hiệu quả tốt nhất khi dùng với nồng độ 15 – 20%. Tuy nhiên, khi mới dùng acid azelaic bạn không nên dùng ngay với nồng độ cao, nhất là với những ai có làn da nhạy cảm. Để da có thể làm quen và thích ứng kịp, bạn nên sử dụng nồng độ thấp, sau đó tăng từ từ lên. Với từng đối tượng và từng loại mụn cụ thể sẽ có liều dùng acid azelaic thích hợp, ví dụ:

Với mụn trứng cá ở người lớn: thoa kem acid azelaic 20% với tần suất 2 lần/ngày.
Với mụn trứng cá đỏ ở người lớn: thoa gel 15%, sử dụng 2 lần/ngày. Thời gian dùng acid azelaic có thể kéo dài 12 tuần.
Với trẻ em: chỉ dùng sản phẩm chứa acid azelaic 20% cho trẻ 12 tuổi trở lên, sử dụng 2 lần/ngày để điều trị mụn trứng cá.

Tất cả những liều dùng trên đều mang tính chất tham khảo. Mỗi loại da sẽ có độ nhạy với acid azelaic ở những mức liều khác nhau. Do đó, bạn nên đến gặp bác sĩ để được làm kiểm tra và hướng dẫn cách dùng phù hợp nhất.

Bạn có thể bắt đầu dùng acid azelaic vào ban ngày hoặc ban đêm. Thông thường, khi da đã ổn định thì bạn có thể dùng 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối. Hiệu quả của acid azelaic có thể thấy sau 1 – 2 tháng sử dụng. Vì vậy, bạn cần kiên trì sử dụng sản phẩm chứa acid azelaic đều đặn.

IV. Tác dụng phụ có thể gặp khi dùng acid azelaic

Acid azelaic là một hoạt chất được cấp phép sử dụng điều trị mụn trứng cá bởi Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Tuy nhiên, thành phần này không phải tuyệt đối an toàn. Khi sử dụng, acid azelaic có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:

Nóng rát hoặc ngứa da.
Mẩn đỏ, sưng tấy.
Khô da và bong tróc.
Thay đổi màu da.

Acid azelaic có thể làm khô và bong tróc da

Ngoài ra, một số trường hợp có thể gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng: phát ban, sưng mặt, khó thở, sốt. Trong trường hợp này, bạn hãy gọi cấp cứu để xử lý nhanh nhất.

Để hạn chế các tác dụng phụ, bạn cần lưu ý một số điều như sau:

Không bôi quá nhiều kem chứa acid azelaic hoặc sử dụng thường xuyên hơn so với chỉ định.
Bạn nên sử dụng đều đặn hàng ngày với liều lượng vừa đủ hoặc theo chỉ dẫn riêng của bác sĩ.
Trường hợp da chưa kịp thích ứng, có thể sử dụng acid azelaic với tần suất 1 lần/ngày hoặc sử dụng cách ngày.
Tránh để acid tiếp xúc gần với mắt, mũi, miệng. Nếu thuốc dính vào khu vực trên, bạn cần rửa ngay với nước.
Không bôi thuốc lên vết thương hở, các nốt mụn đã vỡ.
Sau khi sử dụng, không nên băng kín vùng da tổn thương trừ trường hợp có chỉ định của bác sĩ.

V. Chống chỉ định, tương tác và thận trọng

1. Chống chỉ định

Acid azelaic không được khuyên dùng cho đối tượng phụ nữ có thai và cho con bú. Do hoạt chất này có thể hấp thu một phần qua da vào vòng tuần hoàn chung. Khi xâm nhập vào nhau thai và sữa mẹ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe thai nhi, thậm chí gây dị tật thai. Vì vậy, nếu bạn đang mang thai hoặc có ý định mang thai nên tránh dùng sản phẩm chứa acid azelaic trong một thời gian.

2. Tương tác

Acid azelaic có thể tương tác với một số chất làm tăng tác dụng trị mụn như: benzoyl peroxide, Tretinoin, AHA, BHA (ví dụ acid salicylic)…

Mặc dù sự kết hợp này đem lại hiệu quả cao nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây kích ứng do đây đều là những thành phần có hoạt tính mạnh. Khi kết hợp, chúng có thể gây khô da, bong tróc và mẩn đỏ.

Để làm dịu da trong trường hợp này, bạn nên dùng kèm với kem dưỡng ẩm.

3. Thận trọng

Cần tạo thói quen sử dụng kem chống nắng hằng ngày, nhất là khi đang dùng acid azelaic

Acid azelaic làm bất hoạt tính tyrosinase, enzym quan trọng để hình thành hắc sắc tố melanin. Do đó, chất này có thể làm tăng tính nhạy cảm của da với ánh nắng mặt trời trong quá trình sử dụng.

Vì vậy, bạn luôn luôn phải bôi kem chống nắng mỗi khi ra ngoài đường. Loại kem chống nắng có tác dụng bảo vệ tốt phải có chỉ số SPF từ 30 trở lên. Đồng thời, bạn nên kết hợp kem chống nắng vật lý và chống nắng hóa học để cho hiệu quả bảo vệ tốt nhất.

VI. Giới thiệu một số sản phẩm chứa acid azelaic

1. PCA Skin Acne Gel

PCA Skin Acne Gel là sản phẩm giúp ngăn ngừa mụn với công thức chứa acid azelaic và acid salicylic 2%. Ngoài 2 thành phần trên, sản phẩm còn chứa hỗn hợp cây vỏ quế, rễ gừng, rễ củ cải xanh, cam thảo

Ưu điểm:

Hiệu quả với nhiều loại mụn: mụn ẩn, mụn sưng viêm, mụn đầu đen/đầu trắng, sợi bã nhờn.
Phù hợp với mọi loại da, kể cả da dầu nhiều mụn và da nhạy cảm.
Kiểm soát dầu khá hiệu quả, hạn chế bít lỗ chân lông.

Nhược điểm:

Có thể gây kích ứng da trong lần đầu sử dụng.
Giá cao

Giá tham khảo: 1.090.000/lọ 30ml

2. The Ordinary

The Ordinary Azelaic Acid 10% là một sản phẩm tốt với mức giá phù hợp cho những ai muốn thử dùng acid azelaic. Ngoài Azelaic acid, kem trị mụn The Ordinary còn chứa các thành phần như isodecyl neopentanoate và vitamin E.

Ưu điểm:

Điều trị mụn trứng cá hiệu quả (từ nhẹ đến trung bình)
Làm sáng da, mờ vết thâm và kiểm soát dầu thừa trên da.
Không gây châm chích da nhiều, phù hợp với người mới bắt đầu dùng azelaic acid.
Dưỡng ẩm, không gây khô da, tróc vảy.
Giá phù hợp với học sinh, sinh viên.

Nhược điểm:

Có chứa silicone, tạo cảm giác dính da.
Có thể bị vón cục.

Giá tham khảo: 289.000 đồng/30ml.

3. Derma forte

Derma forte là gel hỗ trợ trị mụn và làm mờ vết thâm có thành phần chính là acid azelaic 20%. Ngoài ra, trong công thức còn chứa vitamin E, vitamin C và các chiết xuất thảo mộc tự nhiên.

Ưu điểm:

Hiệu quả đối với nhiều loại mụn như mụn viêm, trứng cá, mụn đầu trắng/đen,…
Có tác dụng chống lão hóa và làm mờ vết thâm hiệu quả.
Giá cả hợp lý.
Thành phần an toàn, lành tính, phù hợp với mọi loại da.
Gel thẩm thấu nhanh, không gây dính nhờn da.

Nhược điểm:

Có thể gây kích ứng da với biểu hiện: châm chích, nóng rát khi mới dùng.
Tác dụng kháng khuẩn trung bình, không thích hợp với vết thương hở, các nốt mụn đã vỡ, chảy mủ.

Giá tham khảo: 90.000 – 110.000 đồng/tuýp 15g.

4. Skinoren Rosacea

Skinoren Rosacea có chứa acid azelaic được bào chế dưới dạng kem 20% và dạng gel 15%. Dạng gel có khả năng thấm tốt hơn nhưng dễ gây châm chích da khi sử dụng. Sản phẩm có tác dụng hỗ trọ trị mụn, điều chỉnh sắc tố da.

Ưu điểm:

Thành phần lành tính, an toàn cho da.
Hỗ trợ điều trị nhiều loại mụn: mụn trứng cá, mụn ẩn, mụn đầu đen, mụn đỏ.
Thích hợp với da dầu, da nhạy cảm, dễ bị tổn thương.

Nhược điểm:

Khả năng kháng khuẩn trung bình, chưa loại bỏ hết vi khuẩn gây nhiễm trùng. Do đó, sản phẩm chỉ thích hợp với trường hợp mụn từ nhẹ đến trung bình.
Giá cao.

Giá tham khảo: 360.000 đồng/30g

5. Megaduo

Megaduo là kem trị mụn kết hợp giữa acid azelaic và acid glycolic giúp loại bỏ tế bào chết, bụi bẩn tích tụ gây bít lỗ chân lông. Đồng thời, bổ sung thêm squalene có vai trò cung cấp độ ẩm, làm dịu và tránh gây khô da.

Ưu điểm

Sử dụng để điều trị nhiều loại mụn: mụn đỏ, mụn trứng cá, mụn đầu trắng/đen,…
Có tác dụng làm sáng da, mờ vết thâm và ngừa sẹo.

Nhược điểm

AHAs gây kích ứng mạnh, tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng.
Gây xót da nếu bôi trên vết thương hở, mụn đã vỡ.

Giá tham khảo: 105.000 đồng/tuýp 15g.

6. Paula’s choice

Paula’s choice có chứa acid azelaic 10% có kết cấu dạng kem – gel mỏng nhẹ, không chứa dầu. Công thức có thêm acid salicylic 0,5% giúp cải thiện tông da không đều màu, làm dịu da hơn so với sản phẩm chứa AHA và BHA.

Ưu điểm:

Thành phần lành tính, an toàn, có thể thay thế cho người dị ứng với benzoyl peroxide.
Phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm. Đặc biệt hiệu quả với trường hợp da không đều màu hoặc có vết thâm mụn/cháy nắng.
Kem thấm tốt, không gây dính da.

Nhược điểm:

Gây kích ứng, châm chích da khi bôi lên nốt mụn đã vỡ.
Khả năng kháng khuẩn trung bình, không thích hợp với mụn viêm có mủ, chảy dịch.
Giá cao.

Giá tham khảo: 1.100.000 đồng/30ml.

VII. Kết luận

Mụn trứng cá, mụn viêm, vết thâm mụn đều có thể được điều trị hiệu quả bằng acid azelaic. Đây là loại acid tự nhiên, dịu nhẹ, ít gây kích ứng da hơn so với các hoạt chất trị mụn khác. Tuy nhiên, bạn cần tuân thủ hướng dẫn về liều và thời gian điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc về cách sử dụng acid azelaic, bạn có thể gọi tới Hotline: 19009482 để được tư vấn.

Theo viendalieu.com.vn tổng hợp